مُهر پایان رهبری بر دستاوردتراشی پوچ برای برجام

به گزارش پایگاه خبری اندیشه‌گیلان، ۲۳ تیرماه سال ۱۳۹۴ بود که برجام این برنامه جامع اقدام مشترک رقم خورد. دیپلمات‌های هسته‌ای پس از چند دوره مذاکرات سخت و فشرده به کشورمان بازگشتند و اعلام شد که این بزرگترین دستاورد دیپلماتیک کشور طی چند سال اخیر بوده است. رئیس جمهور نیز در این روز در قاب تلویزیون ظاهر شد و از لغو تمامی تحریم‌ها در روز اجرای برجام سخن گفت.

حسن روحانی رئیس‌جمهور کشورمان بعداز ظهر روز سه‌شنبه ۲۳ تیرماه پس از اعلام جمع‌بندی و توافق نهایی در مذاکرات هسته‌ای در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی در سالن اجلاس سران، اظهارداشت: “امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم تمام تحریم‌ها حتی تحریم‌های موشکی، تسلیحاتی و اشاعه‌ای به صورتی که در قطعنامه بوده لغو می‌شود.”

وی افزود: “تمام تحریم‌های بانکی، بیمه‌ای، مالی، حمل و نقل، پتروشیمی، فلزات سنگین و تحریم‌های اقتصادی به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق، و حتی تحریم تسلیحاتی نیز کنار گذاشته می‌شود و برای ۵ سال نوعی محدودیت ایجاد شده و سپس لغو می‌شود، در زمینه تحریم‌های اشاعه‌ای نیز کالاهای دو منظوره‌ در کمیته‌ای بررسی می‌شود.”

محمد جواد ظریف که شنبه ۲۶ دیماه سال ۱۳۹۴ به جهت اعلام آغاز روز اجرای برجام به وین رفته بود در بدو ورود به فرودگاه گفت: ” ما فکر می کنیم که اجرای برجام یک فرصت بسیار خوبی برای مردم ایران است که از آن طریق همه قطعنامه‌های ظالمانه شورای امنیت و همه قطعنامه های شورای حکام اژانس بین المللی انرژی اتمی پایان یابد و رسما لغو شود. همه تحریم های ظالمانه ای که بخاطر موضوع هسته ای ایران اعمال شده است، انشاء الله امروز لغو خواهد شد و کنار گذاشته خواهد شد و این یک روز بسیار خوبی برای مردم ایران است.”

پس از این ماجرا بود که وعده‌های برجامی با نام‌های افسانه‌ای توامان شد. “فتح الفتوح”، “آفتاب تابان”، “دستاورد بزرگ ملت ایران”، “هر روز یک گشایش اقتصادی” و … القابی بود که برای برجام نام نهاده شد. البته پیش از این نیز رئیس جمهور مردم را برای برجام با وعده‌های مختلف آماده کرده بود و بیان شد که تحریم‌ها باید برود تا مشکلات آب خوردن، محیط زیست، اشتغال و ازدواج جوانان و حل شود.

وعده‌های امید آفرین برای مردم اما در مقابل با کارشکنی غرب و آمریکا روبرو شد تا جایی که یکی از اعضای تیم هسته‌ای کشورمان، «علی اکبر صالحی» از دبه کردن آمریکایی‌ها سخن گفت. در این حوزه دستاوردهای برجام هم زیر سئوال رفت و وی بیان داشت که در حوزه بانکی گشایشی انجام نشده است. «ولی الله سیف» رئیس بانک مرکزی نیز در مصاحبه ای با یک رسانه خارجی دستاورد برجام را «تقریبا هیچ» عنوان کرد. زین پس بود که کم کم دستاوردهای برجام از زبان دولتی ها منفی شد. به این معنی که پاستورنشینان به جای بر شمردن دستاوردهای مثبتی مانند برداشته شدن تحریم ها به موارد منفی یعنی جنگ اشاره کردند. بنابراین از این پس دستاوردهای برجام با اصطلاح «اگر برجام نبود….»، همراه شد. مانند اینکه گفته می‌شد اگر برجام نبود، سایه جنگ از بالای سر کشورمان رخت بر نمی بست.

در این راستا در دوران “باراک اوباما” تعداد دبه کردن‌های آمریکا در برجام رو به فزونی می رفت و کنگره آمریکا نیز تحریم های موازی علیه کشورمان وضع می کرد تا برجام را به کلی بی خاصیت کند. پس از اوباما نیز “دانلد ترامپ” مطرح کرد که برجام را پاره می کند و آمریکا بدون دادن هیچ هزینه ای تا به امروز قراردادی که خود امضا کرده بود را زیرپا گذاشت و از آن خارج شد.

جالب اینجاست، کسانی چون “وندی شرمن” از اعضای تیم مذاکره کننده آمریکا دردوران برجام اذعان کرده که می دانسته با روی کار آمدن دولت جدید این توافق زیر پاگذاشته می شود. البته رهبر معظم انقلاب همواره نسبت به بی اعتمادی به غرب و آمریکا تاکید می کردند. ایشان می فرمودند که برای اینکه تحریم ها برود باید ابزار آمریکا که ابزار اقتصادی است را از آنها گرفت و موضوع اقتصاد مقاومتی همواره مورد تاکید رهبر معظم انقلاب قرار می گرفت. مسئله ای که کارشناسان و منتقدان نیز به آن تاکید می کردند که نمی توان سرنوشت کشور را به تصمیم کشورهای غربی پیوند زد و این جز ضرر و زیان برای کشورمان در بر نخواهد داشت و باید به توان داخلی تکیه کرد. این نوع رویکرد که پیشرفت و توسعه را خارجی می دید حتی در میان کارشناسان به «برجامیزه» کرده سیاست و توسعه تعبیر شد.

البته این اعتماد به غرب متاسفانه هنوز ادامه دارد و اروپایی‌ها امروز جایگزین آمریکا شده اند. در شرایطی که همگان اعتقاد دارند که اروپا مستقل از آمریکا عمل نمی کند. رسانه های غربی حتی بیان می کنند که اقدامات اروپا فقط جنبه نمایشی و نمادین دارد. بسیاری بر این عقیده هستند که ایران نباید در بند برجام بماند و باید راه دیگری برای خود برای توسعه پیدا کند.

در حال حاضر، رهبر معظم انقلاب مانند همیشه مطرح می کنند که اعتماد به غرب موضوع غلطی بوده است و در یکی از بندهای تجربیات برجام می فرمایند: « گره نزدن مسائل کشور به برجام و مسائل خارجی است… ما نباید مسائل کشورمان را به امری که از اختیارمان خارج است گره بزنیم.نباید از یک سوراخ دو بار گزیده شویم و از تجربه‌هایمان استفاده نکنیم و به چیزهای کم‌اهمیت دل خوش کنیم. مثلاً اینکه می‌گویند در این قضیه‌ی برجام، آمریکا از نظر اخلاقی و آبرو شکست خورده … خب بله، اما آیا ما مذاکره کردیم که آمریکا بی‌آبرو شود یا مذاکره کردیم که تحریم‌ها برداشته شود؟ حالا هم که گفته‌اند تحریم‌های ثانویه هم برمی‌گردد.یا گفته می‌شود که رابطه‌ی بین اروپا و آمریکا شکرآب شده … مگر برای این مذاکره کردیم؟ البته اروپا مخالفتی هم با آمریکا نخواهد کرد.»

هر چند اگر سیاستمدران به سخنان رهبر انقلاب مو به مو عمل می کردند، امروز این تجربه تلخ رقم نمی خورد. تجربه تاریخی که نشان می‌دهد در هیچ شرایطی نمی شود به آمریکا و غربی‌ها اعتماد کرد. تجربه ای که اگر در آینده از آن بهره برداری شود، می تواند به عنوان سکوی پرتاپ و توسعه کشورمان عمل کند.

انتهای پیام/*