یادداشت|توسعه و پیشرفت اقتصادی در سایه کارایی سه بخش اقتصاد از الزامات تحقق “جهش تولید”

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی گیلداد، دکتر حسن حبیبی کوشکوهی، دکتری، برنامه‌ریزی جغرافیا، گرایش ایجاد فضای کارآفرینی از دانشگاه شهید بهشتی تهران در یادداشتی این چنینی اظهار داشت؛

• قسمت اول

توسعه اقتصادی در هر سرزمین، وابسته به کارایی، تلفیق و ترکیب بهینه بین بخش‌های اقتصاد، (کشاورزی، صنعت و خدمات) است، زیرا اتکا به یک بخش از اقتصاد برای شکوفایی و پیشرفت، کاری عبث و بیهوده خواهد بود.

کشاورزی رونق نخواهد یافت، مگر آنکه، صنعت،خدمات و امکانات لازم جهت رشد کشاورزی را فراهم آورند و برای پیشرفت کشاورزی، نیاز پیشرفت صنعت است، زیرا برای گذر از کشاورزی سنتی به کشاورزی پیشرفته که قدرت تامین نیازهای مصرفی جمعیت را دارا بوده است و علاوه بر آن برای تامین درصدی از ارز سرزمین، از قدرت صادراتی کافی برخوردار باشد، به کارگیری نهادها اجتناب ناپذیر است. در حالی این امکانات در اختیار بخش کشاورزی قرار می‌گیرد، که سر زمین به رشد کافی در زمینه صنعت رسیده باشد.

توسعه صنایع ماشین آلات کشاورزی، ابزار مورد نیاز بخش کشاورزی را با قیمت مناسب در اختیار این بخش قرار داده و سبب ایجاد حرکت به سوی مکانیزاسیون کشاورزی و تحول در این بخش می‌شود.

هرچه بر تعداد مجتمع‌های تولید کود، سم، بذر و…افزوده گردد، قدرت تامین این نهاده‌ها در بخش کشاورزی با سهولت مواجه می‌شود که خود در رونق کشاورزی موثر خواهد بود.

پیشرفت صنعت و تکنولوژی سدسازی، کانالیزاسیون، راه‌سازی و تولید وسائط نقلیه ،در رونق و پیشرفت کشاورزی موثر است، زیرا از اقدامات بنیادی و پایه برای توسعه کشاورزی در ایران، برنامه‌ریزی در جهت ایجاد سد و تامین آب، راه‌های روستایی به امکانات حمل و نقل در بخش کشاورزی است.

این برنامه‌ریزی‌ها عملی نخواهد بود، مگر آنکه صنعت از رشد لازم و کافی برخوردار شود.

درصد بسیاری از رونق صادرات محصولات کشاورزی، وابسته به پیشرفت در نگهداری و بسته‌بندی محصولات کشاورزی است که آن نیز همگام با رشد صنعت، از امکانات و رونق کافی برخوردار می‌گردد.

تحولات ایجاد شده در بخش خدمات نیز، وابستگی شدیدی با بخش صنعت دارا میباشد، به طوری که امروزه کارایی نیروی انسانی در بخش خدمات، با افزایش مواجه گردیده است.

درصد بسیاری ازاین افزایش، به لحاظ پیشرفت‌های حاصل از توسعه صنعتی در زمینه تامین ابزار کار برای بخش خدمات است کارایی‌های بدست آمده در زمینه حمل و نقل، سیستم‌های اداری، تجارت وبازرگانی، آموزشی، بهداشتی و درمانی و همانند آن همگام با پیشرفت‌های کسب شده در بخش صنعت است، بنابراین، رشد و توسعه صنعتی ،سبب و عامل رشد و توسعه در سایر بخش‌های اقتصاد می‌شود.

باید توجه داشت که افراط و تفریط در هر موردی، خطا و نادرست است، یعنی به لحاظ قبول این مطالب، صنعت را موتور توسعه اقتصاد قلمداد کردن و عکس آن نیز، خطا و اشتباه است، زیرا توسعه و پیشرفت اقتصادی در سایه کارایی سه بخش اقتصاد عملی است که این از الزامات #تحقق “جهش تولید “میباشد.

برای پیشرفت کشاورزی علاوه بر آنکه به نهادهای تولیدی در بخش صنعت نیاز است، به تحقیقات ومطالعات ،آموزش و ترویج ، بازاریابی و غیره نیاز است که مربوط به بخش خدمات می‌باشند.

درصد بسیاری از افزایش راندمان تولید، اصلاح نباتات و ابداع واریته‌های جدید، در سایه تلاش مداوم گروه‌های تحقیقاتی “مربوط به بخش خدمات” امکان‌پذیر است.

نوآوری‌ها و ابداعات در بخش صنعت نیز، مدیون کار مداوم محققان و پژوهشگران فعال در نوآوری‌های صنعتی می‌باشد.

کشاورزی پویا و خودکفاء نیازهای مصرفی جمعیت و شاغلان بخش صنعتی و خدماتی را فراهم می‌کند.

چنانچه تولید محصولات کشاورزی با فراوانی مواجه شود سبب کاهش قیمت‌ها و تورم در جامعه گردیده، که در رونق اقتصادی بسیار موثر است. در سایه افزایش تولید محصولات کشاورزی ،زمینه‌های لازم جهت ایجاد صنایع غذایی و نساجی و … فراهم می‌شود.

رونق کشاورزی افزایش درآمد شاغلان این بخش را در پی داشته که این افزایش درآمد، سبب گسترش بازار و رونق اقتصادی می‌شود.

کشوری را در جهان نمی‌توان یافت که در یکی از بخش‌های اقتصاد به رشد و توسعه رسیده باشد، در سایه نگرش و کارکرد سیستمی، ترکیب بهینه سه بخش اقتصاد،(کشاورزی، صنعت و خدمات) می‌توان به رشد و توسعه اقتصادی دست یافت.

زیرا برای رسیدن به توسعه ،رابطه بسیار شدید بین سه بخش اقتصاد وجود دارد.

به این لحاظ است که کشورهای دنیا را می‌توان به دو گروه، توسعه یافته در سه بخش کشاورزی، صنعتی و خدماتی و یا توسعه نیافته در تمامی این بخش‌ها تقسیم کرد.

رشد صنعتی در ایران، رشد سایر بخش‌ها را نیز به دنبال خواهد داشت، در سال‌های اخیر، درصد بسیاری از افزایش تولید و درآمد در بخش کشاورزی ایران،به دلیل تامین نهاده‌ها و امکانات مورد نیاز این بخش از طریق صنایع کشور میسر شده است.

ولی باید توجه داشت که امروزه علاقه بسیار به صنعتی شدن، دارای دلایل روشنی است.

نواحی کم رشد که سالیان متوالی تولیدکننده و صادر کننده مواد خام بوده‌اند، مشاهده کرده‌اند که سطح زندگی بهتر در هر جامعه، ارتباط مستقیم با توسعه صنعت در آن جامعه دارد و از سوی دیگر (با توجه به نوسانات قیمت مواد خام که بیش از نوسانات قیمت کالاهای صنعتی است)، اقتصادی که متکی به صادرات یک یا چند ماده خام باشد، بیش از یک اقتصاد صنعتی که قادر به تامین نیازمندی‌های خود میباشد، از نا استواری درآمد ملی متحمل زیان می‌گردد.

این طرز تفکر، مردم کشورهای رو به رشد را معتقد به این اصل کرده است که برخورداری از امنیت ،ثبات بیشتر و همچنین سطح زندگی مرفه، با صنعتی شدن کشورهایشان ارتباط مستقیم دارد.

دکتر حسن حبیبی کوشکوهی

انتهای پیام/